คลิกเพื่อดูรูปภาพ
คุณสมบัติ
- มีการ Stamping ลายที่ Plate ลูกบิดแบบลึก ทำให้ลายชัดเจนและสวยงามมาก
- มาพร้อมระบบ Rock-Solid ป้องกันแกนลูกบิดโยกคลอน
- ความละเอียด 1:14 ทำให้การหมุนเรียบลื่น และแม่นยำมาก
- จำหน่ายพร้อม สกรู
- Made in Japan
มีหลายท่านสอบถามเข้ามาว่า จะทราบได้อย่างไรว่าลูกบิด Gotoh ที่ทางร้าน Siam Luthiers จำหน่ายนั้นจะใส่กับกีต้าร์ของตัวเองได้พอดี วันนี้ทางร้าน Siam Luthiers จึงได้เขียนบทความนี้ขึ้นมาเพื่อช่วยท่าน ในการเลือกลูกบิด ให้พอดีกับกีต้าร์ของท่าน โดยมีการปรับแต่งน้อยที่สุด
ลูกบิดของกีต้าร์ในแต่ละตัวนั้นถึงแม้จะมีหน้าตาภายนอกเหมือนกัน 100% แต่อย่างไรก็ตามขนาดของมันอาจจะไม่เท่ากันก็ได้ ยกตัวอย่างลูกบิดของ Gotoh เองเช่น Series SE510 มีแยกย่อยออกเป็น 3 รุ่นหลักคือ SE510 , SE510M, SE510W ทั้ง 3 รุ่นนี้มีหน้าตาที่เหมือนกันตามภาพด้านล่าง
แต่เมื่อเราพิจารณาดู Drawing แล้วจะพบว่ามี ระยะห่างของรูเจาะกับ Center ของหมุดร้อยสายที่ไม่เท่ากัน ซึ่งในจุดนี้ส่งผลให้ลูกบิดทั้ง 3 รุ่นใช้ทดแทนกันไม่ได้
สิ่งที่จำเป็นต้องพิจารณาในการเปลี่ยนลูกบิดมีดังนี้ครับ
- ลักษณะของ Bush ลูกบิด
- ระยะห่างระหว่างศูนย์กลางของหมุดร้อยสายกับรูน๊อต
- ความยาวของหมุดร้อยสาย
- เส้นผ่านศูนย์กลางของรูน๊อตและความลึก
- รูร้อยสายของลูกบิด
- ความยาวของแกนใบลูกบิด
ลักษณะของ Bush ลูกบิด
Bush ลูกบิดที่พบส่วนมากในปัจจุบันจะมีทั้งหมด 2 แบบคือ
- Bush แบบ Vintage pressed fit ตัว Bush ลักษณะนี้ จะใช้การกดอัดเพื่อให้ Bush ยึดติดกับหัวกีต้าร์ Bush ตัวนี้มีประโยชน์ คือจะช่วยรับแรงดึงของสายที่กระทำกับหมุดร้อยสาย และช่วยทำให้หมุดร้อยสายอยู่ตรงกลางของรูเจาะในการติดตั้งลูกบิด
- Bush แบบ Screw fit ตัว Bush แบบนี้จะใช้การขันเกลียวให้ Bush ยึดติดกับตัวลูกบิดด้านล่าง การถอดเปลี่ยนซ่อมแซมต่างๆจะทำได้ง่ายกว่า
ความแตกต่างหลักของ Bush ทั้ง 2 แบบคือ ต้องการขนาดของรูเจาะที่ต่างกัน Bush แบบ Vintage ต้องการรูเจาะประมาณ 8.5 mm. ในขณะที่ Bush แบบ Screw ต้องการรูเจาะประมาณ 10 mm. ดังนั้น ลูกบิดที่ใช้ Bush แบบ Screw ไม่สามารถเปลี่ยนทดแทนได้กับลูกบิดที่มี Bush แบบ vintage press fit ได้
ในทางกลับกัน หากเราต้องการใช้ลูกบิดแบบ Vintage ทดแทนลูกบิดเดิมที่มี Bush เป็นแบบ Screw fit โดยปกติแล้วจะไม่สามารถใช้ได้เช่นกัน เพราะ Bush จะไม่ยึดติดแน่นกับรูเจาะเนื่องจากรูเจาะมีขนาดใหญ่เกินไป หากต้องการใช้จริง จำเป็นที่จะต้องซื้อ Bush แปลง ซึ่งทางร้าน Siam Luthiers มีจำหน่ายอยู่
ระยะห่างระหว่างศูนย์กลางของหมุดร้อยสายกับรูน๊อต
ระยะห่างของหมุดร้อยสายเป็นอีกปัจจัยหลักที่จะกำหนดว่าลูกบิดสามารถใส่ทดแทนกันได้หรือไม่ ซึ่งวิธีการที่ดีที่สุดในการพิจารณาคือ การถอดลูกบิดเดิมออกมาวัดขนาดเทียบกับแบบที่ทางร้าน Siam Luthiers มีให้
ในการวัดขนาดจำเป็นที่จะต้องใช้เครื่องมือที่เรียกว่า Vernier Caliper ซึงเป็นอุปกรณ์พื้นฐานสำหรับนักเรียนช่างหรือวิศวกรทั่วๆไป เครื่องมือนี้มีจำหน่ายทั่วไปตามร้านวัสดุก่อสร้างและห้างสรรพสินค้าที่เกี่ยวกับบ้านเรือนและ Hardware ต่างๆ ราคามีตั้งแต่หลักร้อยถึงหลายพันครับ หากไม่ต้องการที่จะซื้อสามารถถามหาจากเพื่อนๆ ที่เรียนสายช่างหรือสายวิศวกรรมดูครับ
ในการวัดขนาดของระยะห่างของรูน๊อตกับหมุดร้อยสายตามแบบนั้นเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากลำบากเนื่องจาก จุดในการอ้างอิงจุดศูนย์กลางนั้นลอยอยู่ในอากาศ เราไม่สามารถหาและอ้างจุดนี้ได้ ดั้งนั้นเราต้องทำการปรับแบบเพื่อให้การวัดขนาดทำได้ง่ายขึ้น
เราต้องทำการสร้างจุดอ้างอิงจุดใหม่ขึ้นในการวัดซึ่ง จุดที่ง่ายที่สุดคือ จุดบริเวณขอบของหมุดร้อยสายและขอบของรูเจาะ โดยจะยกตัวอย่างลูกบิด SE510W ระยะตามแบบ ระหว่างจุดกึ่งกลางของหมุดร้อยสาย และจุดกึ่งกลางของรูเจาะคือ 10.1 และ 15.6 mm. ดังนั้นถ้าเราต้องการหาระยะหว่างขอบของหมุดร้อยสายกับขอบของรูเจาะ เราต้องทำการลบด้วยรัศมีของหมุดร้อยสายและรูเจาะ
แต่เนื่องจากลูกบิด SE510W มี Self-centering guide ซึ่งช่วยทำให้หมุดร้อยสายอยู่กึ่งกลางของรูเจาะตลอดเวลา ช่วยป้องกันผนังของรูเจาะขูดกับผิวของหมุดร้อยสาย ซึ่ง Guide นี้จะมีขนาดใหญ่กว่าหมุดร้อยสายและขนาดใหญ่ใกล้เคียงรูเจาะ ดังนั้นเราจะใช้รัศมีของ Guide แทนรัศมีของหมุดร้อยสาย
ดังนั้น ระยะห่างของของ Guide กับขอบของรูน๊อตเท่ากับ
10.1-4.35-1.3 = 4.45 mm. ปัดเศษเป็น 4.5 mm.
15.6-4.35-1.3 = 9.95 mm. ปัดเศษเป็น 10 mm.
ขั้นตอนต่อไปให้ทำการถอดลูกบิดและทำการวัดขนาดเทียบกับ แบบต่อไป
อย่างไรก็ถาม หากท่านไม่สามารถหา เวอร์เนียมาวัดได้จริงๆ ให้ลองใช้ Template ที่ทางร้าน Siam Luhtiers จัดทำไว้ให้ในการวัดระยะระหว่างรูเจาะเบื้องต้นได้ครับ ซึ่งท่านสามารถดูรายละเอียดได้จากบทความ การใช้ Template วัดขนาดลูกบิด
ความยาวของหมุดร้อยสาย
ความยาวของหมุดร้อยสาย เป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดปัญหา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่หมุดร้อยสายของลูกบิดที่จะนำมาเปลี่ยน สั้นกว่าความยาวของลูกบิดเดิม โดยปกติและความยาวของแกนลูกบิด ถ้าสั้นหรือยาวกว่าของเดิมไม่เกิน 0.5-1 mm จะไม่ทำให้เกิดปัญหาในการติดตั้งและการใช้งาน
อย่างไรก็ตาม ลูกบิดของ Gotoh ที่ทางร้าน Siam Luthiers นำมาจำหน่ายนั้น ในบางรุ่นสามารถปรับความยาวของหมุดร้อยสายนี้ได้ โดยรุ่นเหล่านี้จะลงท้ายด้วย HAPA และ HAPM โดยที่ HAPA เป็นรุ่นที่ใช้สำหรับกีต้าร์โปร่ง HAPM เป็นรุ่นที่ใช้กับกีต้าร์ไฟฟ้าโดยหมุดสามารถ Lock ได้ด้วย
เส้นผ่านศูนย์กลางของรูน๊อตและความลึก
เมื่อถอดลูกบิดออกมาจากตัวกีต้าร์ ให้พิจารณาถึงตัวน๊อตยึด วัดความยาวและขนาดของน๊อตเทียบกับแบบ โดยปกติแล้วถ้าน๊อตเดิมมีขนาดเล็กกว่า มักจะไม่มีปัญหาในการติดตั้ง เพียงแต่ขณะติดตั้งให้แต้มน้ำมันหล่อลื่นที่เกลียวน๊อตเพื่อให้น๊อตขันเข้าได้โดยง่าย แต่หากน๊อตเก่ามีขนาดใหญ่กว่า อาจจำเป็นต้องใช้กาวหยอดเข้าไปในรูน๊อตขณะทำการติดตั้งลูกบิดตัวใหม่
รูร้อยสายของลูกบิด
รูร้อยสายของลูกบิดโดยปกติแล้วออกแบบมาเพื่อให้ใช้กับสายกีต้าร์ทั่วๆไปได้โดยไม่มีปัญหา แต่อย่างไรก็ตามหากท่านใช้สายกีต้าร์ที่ใหญ่กว่าปกติมากๆ หรือนำลูกบิดนี้ไปใช้กับเบส ขอให้ท่านตรวจสอบขนาดตรงจุดนี้ด้วย
ความยาวของแกนใบลูกบิด
ความยาวของแกนใบลูกบิด ในบางครั้งความยาวในจุดนี้ส่งผลต่อความสวยงามของกีต้าร์มากกว่า การที่แกนใบลูกบิดที่ยาวเกินไปหรือสั้นจนเกินไปอาจทำให้กีต้าร์ของท่าน ดูแปลก ในจุดนี้ขึ้นอยู่กับความพึงพอใจของตัวท่านเอง
ร้าน Siam Luthiers หวังว่าบทความนี้จะช่วยทำให้ท่านได้ใช้งานลูกบิดที่ถูกใจและเหมาะสมกับกีต้าร์ของท่านมากที่สุด ขอบคุณมากครับ